บ้านแม่จันใต้ LAE DZEE AQ KAQ PU MEEQ: วิสัยทัศน์ เยาวชน บ้านแม่จันใต้

เกียรติยศแห่งวัฒนธรรมความภาคภูมิใจในมรดกบรรพบุรุษอาข่า

แนวคิดสู่การพัฒนาการที่ยั่งยืน มั่นคงของมรดกวัฒนธรรมอันดีงามอาข่า ( วิสัยทัศน์เยาวชนรุ่นใหม่ )

ประตูหมู่บ้าน

ทัศนียภาพในชุมชน

ความสมัครสมันสามัคคีในชุมชน

เป็นนักปราชญ์แห่งขุนเขา มรดกจิตวิญญาณ

แหล่งเรียนรู้ ปรัชญาวิถีชีวิต บรรพบุรุษ อย่างทันสมัย สมบูรณ์ในทุกแขนงวิชา หอวัฒนธรรม

1. ประตูหมู่บ้าน

ประตูหมู่บ้านเป็นหน้าตาของหมู่บ้าน ผู้คนที่เดินทางเข้ามาในหมู่บ้านจะพบเจอก่อนสิ่งใด เพราะฉะนั้นประตูหมู่บ้าน ทั้ง หน้าหมู่บ้านและหลังหมู่บ้านต้อง จัดทำอย่างประณีต ดูน่าตื่นตาตื่นใจ มีเอกลักษณ์อย่างโดดเด่น สื่อความหมายถึงการข้ามผ่านประตูแห่งความดี ข้ามประตูหมู่บ้านไปแล้วไปสู่ดินแดนที่สงบสันติจะทำให้โชคดีมีสุข สร้างค่านิยมใหม่ ให้เกิดความอยากข้ามประตูหมุ่บ้านนี้แก่ผู้สัญจรไปมา โครงประตูสร้างอย่างถาวร ตบแต่งให้สวยงาม น่าศรัทธา ไม่ใช่ทำให้ออกมาแบบ น่ากลัว หดหู่ หรือเกี่ยวกับผีๆ ซึ่งอาจทำให้ ผู้ที่ไม่รู้เกิดความหวาดกลัวเป็นต้น กระบี่ ดาบไม้ ปืนไม้ที่แขวงไว้ ควรทำอย่างดี ประตูหมู่บ้านต้องสร้างอย่างถาวร มั่นคง เพื่อให้ผู้คนที่เข้าในหมู่บ้านจะได้รู้สึกถึง วิสัยทัศน์และ ความศรัทธาที่เรามีต่อประเพณีอันดีงามของบรรพบุรุษอย่างแรงกล้าอันเป็นเหตุนำไปสู่ความยำเกรง เลื่อมใส ในมรดกจิตวิญญาณวัฒนธรรมอาข่า แก่ผู้คนที่มาเที่ยวเยี่ยมเยือนหมู่บ้านจากทั่วทุกสารทิศ

2.ทัศนียภาพชุมชน

ทัศนียภาพในหมู่บ้าน ต้องสะอาด เป็นระเบียบ สิ่งแวดล้อมระบบนิเวศน์ ป่าชุมชนมีความอุดมสมบูรณ์ ต้นผลไม้ ไม้ดอกไม้ประดับปลูกไว้ ทั่วบริเวณหมู่บ้าน เต็มไปด้วยสีสันสวยงามตลอดสี่ฤดู บรรยากาศน่าอยู่ ต้นสน ต้นซากุระ ปลูกไว้ตามที่เหมาะสม ดอกจะบานสพรั่งในฤดูดอกไม้บาน ทั่วเขตชุมชนและบริเวณรอบๆหมู่บ้าน ถนนทางเข้าหมู่บ้าน ซ้ายขวา อุดมไปด้วยไม้ดอกหลากหลายชนิด จนสามารถพัฒนาเป็นหมู่บ้านดอยซากุระและกาแฟภายในสิบปี ให้หมู่บ้านเรากลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติและวัฒนธรรมที่สมบูรณ์ที่สุดอีกแห่งหนึ่งในประเทศไทย รวมทั้งมีสถานที่กางเต้นท์ ห้องพักสำหรับนักท่องเที่ยวเพื่อเป็นรายได้เสริมเข้าหมู่บ้านอีกทางหนึ่ง

3.หอวัฒนธรรม

หอวัฒนธรรมต้องเป็นจุดเด่นที่สุดอยู่ใจกลางหมู่บ้าน จะเป็นเกียรติยศในการนับถือบรรพบุรุษของอาข่าเราสืบไป โดยชาวบ้านทุกคนเป็นเจ้าของช่วยกันดูดแลรักษาซ่อมแซมต่อเติมตามความเหมาะสม ตัวหอก่อสร้างเป็นถาวรวัตถุ ประดับตบแต่งอย่างมีศิลปะ ประณีต งดงามในรูปแบบอาข่าศิลป์ ใช้ซอยได้ทุกสถานการณ์ เข้าออกง่าย ร่มรื่น อบอวลไปด้วยบรรยากาศแห่งวัฒนธรรมที่ดีงาม มีความอบอุ่นมีความบันเทิงในศิลปะต่างๆ ผู้ใหญ่และเด็ก ผู้รู้และผู้แสวงหาความรู้สามารถพบปะ ถ่ายทอดปรัชญาแนวคิด วิถึชีวิตซึ่งกันและกันได้อย่างธรรมชาติที่สุด เป็นแหล่งความรู้ ในทุกแขนงวิชาของอาข่า เรื่องพิธีกรรมทางความเชื่อ ศิลปะการพูด บทกวี การร้องเพลง การประดิษฐ์อุปกรณ์ เครื่องมือต่างๆที่ต้องใช้ในชีวิตประจำวัน การละเล่น รวมถึงวิทยาการโลกสมัยใหม่ ปรัชญาความรู้ในศาสตร์ต่างๆที่พึงเรียนรู้เป็นประโยชน์ต่อชีวิตประจำวัน ห้ามนำยาเสพติดของมึนเมาเข้ามาในหอวัฒนธรรมเด็ดขาด จัดกิจกรรมการละเล่นในเทศกาลต่างๆรับเชิญวิทยากรจากที่อื่นมาให้ความรู้ แลกเปลี่ยนความรู้ วิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณีความคิดเห็นจากชุมชนอื่นๆ ณ ที่หอวัฒนธรรมแห่งนี้ ในอดีตมีลานวัฒนธรรมจากนี้ไปเราให้หอวัฒนธรรมแทนลานวัฒนธรรมในอดีต

4. พลังความสามัคคีรักษ์

ความสามัคคีในชุมชน เยาวชน มีอุดมการณ์ร่วมกันให้ความสนใจกับการศึกษาศิลปะแขนงต่างๆตามความชอบในโอกาสที่เหมาะสม จนกลายงานอดิเรกของเยาวชนชาวบ้านทุกๆคน หากชาวบ้านเด็กเยาวชนตั้งใจศึกษาวัฒนธรรมอันเป็นมรดกของบรรพบุรษอาข่าเราควบคู่ไปกับการศึกษาวิทยาการโลกสมัยใหม่เป็นประจำ วันหนึ่งในอนาคตจะเกิดความซาบซึ้งและภาคภูมิใจโดยไม่อายใครในภาษาศิลปะวัฒนธรรมที่สืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น ทุกยุคทุกสมัยบรรพบุรุษอาข่าอย่างน่าอัศจรรย์ เมื่อเยวชนรุ่นใหม่ให้ความรักความสนใจ เราสามารถคาดการณ์ได้ว่าวัฒนธรรมอาข่าจะต้องรุ่งเรืองออกสุ่โลก วงกว้างมากกว่ายุคไหนๆในอดีตที่ผ่านมา อีกทั้งเราต้องนำ แนวความคิดปรัชญาความเชื่ออื่นที่ได้อบรมเรียนรู้จากสังคมภายนอกมาประยุกต์ใช้ บูรณการหลอมรวมเข้ากับวัฒนธรรมอาข่าให้เกิดประโยชน์สูงสุด เพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งให้กับประเพณีอันดีงามของอาข่าสืบไป

5.ศีลธรรมในหลักความเชื่อบรรพบุรุษ

การกำหนดหลักธรรม สิ่งที่ทุกคนต้องปฏิบัติและห้ามปฏิบัติอย่างเคร่งครัด ชัดเจน เป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งในการอยู่ร่วมกันเป็นสังคม ซึ่งทุกคนในเขตชุมชนจะต้องปฏิบัติในทำนองเดียวกัน ยึดถือเป็นศิลธรรมในชีวิตของตัวเอง เพื่อประโยชน์สุขส่วนตนและทุกคนในสังคม

ข้อต้องปฏิบัติ ๓ ประการ

๑. จดจำชื่อบรรพบุรุษและเซ่นไหว้ตามเทศกาลต่างๆ

๒. ประกอบสัมมาอาชีพ

๓. รอบรู้ปรัชญาอาข่า

ข้อห้ามปฏิบัติ ๓ ประการ

๑. ห้ามกระทำเหตุให้ตนและผู้อื่นเดือดร้อน

๒. ห้ามประพฤติผิดจารีตประเพณี

๓. ห้ามทำลายทรัพยากรธรรมชาติ

6.บูรณาการพิธีกรรม

เนื่องจากสังคมวิถีชีวิตปัจจุบันได้เปลี่ยนไปจากอดีตอย่างสิ้นเชิง เยาวชนรุ่นใหม่ได้เรียนรู้วิทยาการหลักความเชื่อ ปรัชญาอย่างกว้างขวางจนได้รับอิทธิพลจากสิ่งที่ได้เรียนรู้มาปฏิบัติ เนื่องจากมีความชื่นชอบ เห็นว่าดีสมควรนำมาปฏิบัติในวิถีชีวิต เพื่อเป้าหมายต่างๆตามความเชื่อ การฆ่าสิ่งมีชีวิตเพื่อนำไปประกอบพิธีตามประเพณีที่ยึดถือ กันมา อาจทำให้บางคนเกิดความวิตกกังวล เวทนาสงสาร เป็นทุกข์มากกว่าความสุขจากการได้ประกอบพิธีกรรม ซึ่งอาจเป็นเหตุผลที่ต้องละทิ้งประเพณีอันดีงามที่ตนรักนี้ หันไปสนใจสิ่งที่ตนพึ่งพอใจและมีความสุขมากกว่า

อีกทั้งในยุคปัจจุบันการจัดหา สัตว์เลี้ยงตรงตามที่จารีตกำหนดยากขึ้นทุกวัน หากเรายังยึดถือโดยไม่ยืดหยุ่น ผ่อนปรนในกรณีพิเศษต่างๆ วัฒนธรรมอาข่าเราคงไม่สามารถ สืบไปได้นาน คงถึงกาลอวสาน

เพราะฉะนั้นการประกอบพิธีกรรมใหญ่ในหมู่บ้าน การเซ่นไหว้บรรพบุรุษในเทศกาลต่างๆของครอบครัว ควรยืดหยุ่นตามยุคสมัย ตามเห็นสมควร ของสมาชิกในบ้าน เครื่องเซ่นไหว้ไม่จำเป็นต้องกำหนดว่า ไก่ ประกอบด้วยเนื้อ กี่ชิ้น ตามที่เคยปฏิบัติการมา แต่ สามารถนำข้าวปลาอาหาร ผัก ผลไม้ ที่ดีสะอาดบริสุทธิ์ มาถวาย ไหว้บรรพบุรุษเพื่อ แสดงความคิดถึงความเคารพรักได้ ตามความสะดวกและพึงพอใจของแต่ละครอบครัว

หากครอบครัวใดไม่มีความคิดเห็นขัดแย้ง ยังสามารถปฏิบัติตามหลักประเพณีเดิมได้ครบสมบูรณ์นั้น เป็นเรื่องที่น่ายินดีที่สุดของอาข่าสืบไป ทั้งนี้ทั้งนั้น เทศกาลต่างๆในหมู่บ้าน ชาวบ้านทุกคนต้องมีความพร้อมใจกัน กระทำในวันเวลาเดียวกันทุกครัวเรือนในหมู่บ้าน แต่อนุโลม ในถิ่นอาศัยที่ห่างไกลชุมชน

7. อนุรักษ์ธรรมชาติ

เราต้องสร้างวัฒนธรรมใหม่อีกอย่างหนึ่งให้เกิดขึ้นกับชุมชนสืบไป คือ วัฒนธรรมโลกสีเขียว การอนุรักษ์ธรรมชาติ ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อโลกโดยตรง วัฒนธรรมการปลูกป่า ในทุกๆปี เยาวชน ชาวบ้านทุกคนในหมู่บ้านจะต้องปลูกป่าเพื่ออนุรักษ์ธรรมชาติ จนกลายเป็นประเพณีอย่างหนึ่งของหมู่บ้านเรา อันเป็นเหตุนำไปสู่ ความมั่นคงของหมู่บ้าน ชื่อเสียงที่ออกสู่สายตาชาวโลก ควบคู่ กับวัฒนธรรมที่สมบูรณ์และ ธรรมชาติที่สมบูรณ์ที่สุดในเขตชุมชนที่มีอาข่าอาศัยอยู่ หลักการคือ วิถีชีวิตอาข่า พึงพาธรรมชาติเป็นหลัก ต้นไม้ ป่าไม้ แม่น้ำ สัตว์ป่า คือแหล่งเครื่องอุปโภคบริโภคที่สำคัญที่สุดตั้งอดีตจนถึงปัจจุบัน ดังนั้นการที่เราสร้างวัฒนธรรม อนุรักษ์ธรรมชาติ โดยการปลูกต้นไม้ทดแทน ทรัพยากรธรรมชาติที่เรานำมาใช้ในชีวิตประจำวัน สมควรอย่างยิ่ง อีกทั้งยังเป็นประโยชน์รอบด้านอย่างมหาศาลต่อชุมชนในอนาคต ตามแผนพัฒนาหมู่บ้าน ไปสู่ หมู่บ้านท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและธรรมชาติที่สมบูรณ์

8.นำร่องวัฒนธรรม

เราจะเป็นหมู่บ้านตัวอย่างที่ดีที่สุด นำร่องการอนุรักษ์วัฒนธรรม และวิวัฒนาการอาข่าไปสู่โลกอาข่าใหม่ สู่ความรุ่งเรืองมั่นคงแห่งวัฒนธรรมและธรรมชาติ ทุกที่ที่มีอาข่าอาศัยอยู่ ทั้ง ชนบทและในเมือง